بایدها و نبایدهای مصرف نمک

کارشناس مواد خوراکی و آشامیدنی معاونت غذا و دارو:  نمک خوراکی ترکیبی یونی متشکل از سدیم و کلر (NaCl) است، نمک یکی از موارد اساسی جهت سوخت و ساز بدن، عملکرد صحیح عضلات و انتقال پیام‌های عصبی است، البته نمک نیز مانند سایر مواد غذایی باید به اندازه مناسب مصرف شود، مصرف زیاد نمک باعث افزایش فشار خون شده و ریسک حملات قلبی و سکته مغزی را در فرد بالا می‌برد.

دکتر سپیده سپیدار با بیان اینکه نمک یکی از مواد ضروری برای سوخت و ساز مواد غذایی در بدن، انتقال پیام‌های عصبی و کارکرد صحیح عضلات است افزود:  مصرف کمی نمک در زمان اسهال و استفراغ و یا فعالیت شدید بدنی و در هوای گرم، سبب جبران املاح از دست رفته بدن می‌شود.

وی با اشاره به اینکه سازمان بهداشت جهانی مصرف روزانه نمک را پنج گرم در روز اعلام کرده است تصریح کرد: در حقیقت وجود نمک برای ما ضروری است اما اگر در مصرف آن زیاده روی شود مشکلاتی را برای ما ایجاد می‌کند، متأسفانه مقدار مصرف روزانه نمک در کشور ما میزان مصرف نمک دو تا سه برابر توصیه سازمان بهداشت جهانی است.

دکتر سپیدار افزود:  مهم‌ترین منابع دریافت نمک در رژیم غذایی را نمک آشپزخانه و نمک سر سفره، انواع غذاهای آماده مثل سوسیس، کالباس، همبرگر انواع کنسروها مانند کنسرو خورش ها، کنسرو سبزیجات، انواع خوراکی‌های شور مانند چیپس، چوب شور و لبنیات شور مانند پنیر، دوغ و کشک، انواع ترشیجات شور، آجیل و مغزهای شور تشکیل می دهد.

او گفت: مصرف بالای نمک یکی از چالش‌های عمده بهداشت عمومی در جهان و از فاکتورهای مؤثر در پرفشاری خون است، گزارش شده است مصرف بیش‌ازحد نمک، ممکن است مسئول تقریباً نیمی از بار بیماری‌ها باشد که به فشارخون بالا نسبت داده می‌شود و با بیماری‌های کلیوی، افزایش خطر چاقی، پوکی استخوان، سنگ کلیه و سرطان معده در ارتباط است.

کارشناس مواد خوراکی و آشامیدنی معاونت غذا و دارو تاکید کرد:  مطالعات حاکی از آن است که آگاهی ضعیف و نداشتن اطلاع کافی از مقدار مجاز مصرف نمک در روز (یک قاشق چای خوری)، عدم  آشنایی با نمک پنهان غذاها، ندانستن راهکارهای کاهش مصرف نمک، ندانستن عوارض ناشی از مصرف نمک زیاد و عملکرد نامناسب، لذت بردن از غذای شور، عدم استفاده از برچسب غذایی هنگام خرید، عدم حمایت خانواده از مادر هنگام پختن غذای کم نمک و تمایل به خرید نان‌های سنتی و شور باعث مصرف زیاد نمک است.

وی با اشاره به فواید مصرف نمک خوراکی افزود: نمک به تعادل قند خون کمک می‌کند، از این رو قسمتی از برنامه درمان بیماران دیابتی تنظیم نمک دریافتی آنها است. همچنین نمک به نرم کردن و صاف کردن حنجره کمک می‌کند و از چسبناک شدن مخاط که در تنگی نفس مشاهده می‌شود جلوگیری می‌کند. همچنین به جذب مواد مغذی درون غذا ، در تنظیم خواب، بر رفع خشکی دهان و سرفه‌های خشک، برای بیماری زکام و سینوزیت مؤثر است. ونیز نمک یک آنتی هیستامین طبیعی به حساب می‌آید و برای آلرژی مفید است.

   وی در پایان گفت: واقعیت این است که نمک به اندازه طبیعی و مقدار لازم برای بدن (در بزرگسالان حدود ۵-۶ گرم در روز) ضروری است و مقدار کم  یا زیاد آن هر دو باعث بروز عوارضی در بدن می‌شوند.